Avustralya ve Doğu Timor, Timor Denizi’ndeki
petrol ve gaz sahalarının kullanımı ve gelirlerinin paylaşımı için
anlaşma imzalayacak.
Endonezya’dan ayrılarak 1999 yılında bağımsızlığını elde eden Doğu
Timor ile Avustralya arasında bulunan ve Doğu Timor Denizi olarak
adlandırılan alanın altında zengin petrol ve doğalgaz yataklarının
bulunması nedeniyle iki ülke arasında yoğun müzakereler ardından sonuca
oldukça yaklaşıldı. Avustralya ve Doğu Timor arasında Timor Denizi’ndeki
50 milyar Avustralya Doları değerindeki petrol ve gaz sahasındaki
kaynakların kullanım ve gelirlerinin paylaşımı konusunda gelecek hafta
bir anlaşmanın imzalanacağı belirtildi.
2003 yılında yürürlüğe giren Timor Denizi ve Sunrise Uluslararası
Birleştirme Anlaşmaları ile Doğu Timor Denizi altındaki kaynaklardan
elde edilecek gelirin paylaşımı %79,9 Avustralya, %18,1 Doğu Timor
olarak belirlenmiş, 2007’de yürürlüğe giren yeni anlaşma ile de 2057
yılına kadar %50-%50 olarak yeniden düzenlenmesine karar verilmişti.
Bununla birlikte, müzakere sürecine ilişkin daha sonra ortaya çıkan
gelişmeler nedeniyle Doğu Timor, 2007 yılında imzalanan ve 50 yıllık bir
süre için Doğu Timor’un deniz altı araştırmalarını da donduran
anlaşmanın geçerliliğini Lahey’deki Daimi Hakemlik Mahkemesine
taşımıştı. Her ne kadar Lahey’deki Daimi Hakemlik Mahkemesi gözetiminde
taraflar arasında yürütülen müzakerelerin detaylarının ne zaman
açıklanacağı hakkında bir bilgi bulunmasa da muhtelif kaynaklar
tarafından Doğu Timor’un bu bölgeden elde edilen petrol ve gaz
gelirlerinin %70-%80’ini alacağı iddia ediliyor. Ayrıca, Timor Denizi
altından çıkarılan petrol ve gaz kaynaklarının hangi ülkedeki tesislerde
işleneceği konusunda da çetin müzakerelerin bulunduğu belirtiliyor.